Wat is CBD? De populaire inhoudsstof van cannabis
CBD staat voor cannabidiol en is zo populair dat iedereen wel iemand kent die het gebruikt. Maar wat is CBD en hoe verhoudt het zich tot het THC? Voor welke aandoeningen is CBD medicinaal inzetbaar?
CBD is een cannabinoïd en komt alleen voor in de cannabisplant. Momenteel zijn er ruim 100 verschillende cannabinoïden bekend, waarvan THC de bekendste is. CBD en THC lijken erg op elkaar wat betreft hun chemische structuur, maar hebben een hele andere uitwerking.
CBD heeft medicinale eigenschappen maar kan de gebruiker niet ‘high’ maken. THC doet dat wel. Studies laten zien dat CBD effectief kan zijn bij de behandeling van symptomen van onder andere reumatoïde artritis, diabetes, PTSS, angststoornis, en antibiotica-resistente infecties.

CBD en epilepsie, fibromyalgie en neuropatische pijn
Meer recentelijk wordt CBD ingezet bij kinderen met therapie-resistente epilepsie en is er door de Nederlandse overheid geld vrijgemaakt voor nader onderzoek. In dit onderzoek wordt niet alleen gekeken naar de effecten van CBD, maar naar cannabisproducten die ook THC bevatten. THC wordt vooral gebruikt bij vermindering van misselijkheid of braken, het bestrijden van pijn en spierspasmen, en verbetering van slaap en eetlust.
Aangenomen wordt dat CBD de effecten van THC kan beïnvloeden. Maar welke verhoudingen het meest ideaal zijn, is nog moeilijk te zeggen. Een studie naar de pijnbeleving bij fibromyalgie-patiënten toonde in ieder geval aan dat de combinatie van CBD en THC een betere werking had op de pijnbeleving, dan uitsluitend een product met CBD. In een vervolgstudie gaan de onderzoekers nu op zoek naar de ideale verhouding tussen THC en CBD om neuropatische pijn te bestrijden.
De uiteindelijke medicinale werking van cannabis hangt echter niet alleen af van CBD of THC alleen. Onderzoekers menen dat ook terpenen van belang zijn, al is nog niet bekend op welke manier.
Trichomen
CBD wordt, net als THC, geproduceerd door minuscule klierhaartjes die overal op de cannabisplant aanwezig zijn. Deze haartjes, de trichomen, produceren een plakkerige hars die zich in kleine druppeltjes verzamelt aan het uiteinde van iedere klierhaar. Trichomen zijn zo klein dat je ze enkel kunt zien met een vergrootglas.

Trichomen zitten op zowel mannelijke als vrouwelijke planten, maar ze zijn met name geconcentreerd in de vrouwelijke bloemtoppen.
Zure en neutrale cannabinoïden
Wist u dat THC en CBD eigenlijk helemaal niet in de cannabisplant voorkomen? Tenminste niet in kant-en-klare vorm.
In de plant komen alleen cannabinoïden in een zure vorm voor. THC is dus in eerste instantie THC-zuur (THCA), en CBD is CBD-zuur (CBDA), ook wel bekend als cannabidiolic acid. Als deze stoffen voldoende worden verhit, worden de cannabinoïd-zuren omgezet in een neutrale vorm, die we kennen als THC en CBD. Dit chemisch proces heet decarboxylatie en deze omzetting gebeurt bij een temperatuur van minimaal 180°C.
Decarboxylatie vindt in cannabis, als gevolg van blootstelling aan licht en kamertemperatuur, ook spontaan plaats. Maar dan gaat het wel minder snel. In de vriezer kan cannabis echter heel lang goed worden gehouden.
CBD-zuur als ontstekingsremmer
Tot voor kort dachten wetenschappers dat de zure cannabinoïden geen medicinale eigenschappen hadden. Deze stoffen kunnen wel degelijk interessant zijn als medicijn. Zo blijkt dat CBD-zuur bacteriedodende eigenschappen heeft en veelbelovend lijkt als ontstekingsremmer. THC-zuur heeft een effect op het menselijke immuunsysteem.
De werking van CBD
CBD heeft, vergeleken met THC, minder affiniteit voor de CB1- en CB2-receptoren en werkt als een gedeeltelijke antagonist om de receptoractiviteit gedeeltelijk te blokkeren. CBD vertoont een hoge potentie als antagonist van CB1- en CB2-receptoragonisten in CB1- en CB2-expressieve cellen of weefsels. Bovendien remt CBD de opname en hydrolyse van de endocannabinoïde anandamide (AEA), waardoor de concentratie ervan in de weefsels waar het wordt geproduceerd, toeneemt. CBD is geïdentificeerd als een serotonine-receptor (5-HT1A)-agonist, wat de basis kan zijn van de vermeende anxiolytische en antipsychotische werking. [1-4]
Veel gestelde vragen
Er is nog weinig bekend over de effecten van CBD op het menselijk lichaam, zeker bij hoge dosering of langdurig gebruik. De FDA, de Amerikaanse medicijnwaakhond, wijst op hun website op de volgende risico’s:
- CBD kan leverbeschadiging veroorzaken
- CBD kan invloed hebben op de werking van andere medicijnen, met mogelijk ernstige bijwerkingen tot gevolg
- Het gebruik van CBD met alcohol of andere medicijnen die de hersenactiviteit vertragen, zoals middelen die worden gebruikt om angst, paniek, stress of slaapstoornissen te behandelen, verhoogt het risico op sedatie en slaperigheid, wat kan leiden tot verwondingen.
- Mannelijke reproductietoxiciteit, of schade aan de vruchtbaarheid bij mannen of mannelijke nakomelingen van vrouwen die zijn blootgesteld, is gemeld in onderzoeken met dieren die zijn blootgesteld aan CBD
Bent u patiënt en wilt u CBD-olie willen gebruiken? Overleg altijd met een arts en haal de olie uitsluitend bij een apotheek. Uw apotheek kan u daarnaast adviseren over de interacties met andere medicijnen.
In veel landen is het bezit en gebruik van cannabis streng verboden. In Nederland valt medicinale cannabis onder de Opiumwet. Medicijnen die onder de Opiumwet vallen kunnen niet zomaar meegenomen worden naar het buitenland. Gaat u op reis met medicinale cannabis, dan moet u hiervoor een officiële verklaring aanvragen. Meer informatie over het aanvragen van een verklaring kunt u vinden op de website van het CAK.
CBD-olie mee op reis
CBD-olie zonder THC valt in Nederland niet onder de Opiumwet. Dit is echter per land verschillend. In sommige landen is CBD illegaal, omdat deze stof afkomstig is van de cannabisplant. Kijk daarom voor u op reis gaat wat de regels zijn in het land van bestemming. Meer informatie vindt u op: www.hetcak.nl.
De prijzen voor op recept verkrijgbare CBD-olie uit de apotheek variëren tussen de 50 en 150 euro voor een flesje van 10 ml. De prijs is afhankelijk van de concentratie CBD. Onderstaande apotheken in Nederland bereiden CBD-olie die voldoet aan de wettelijke kwaliteitseisen. Daar houdt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) toezicht op. Deze CBD-olie uit de apotheek voldoet aan de hoogste eisen, heeft een constante samenstelling en bevat gegarandeerd geen THC.
Transvaal Apotheek en MYCB1 Apotheek bereiden magistrale CBD-olie van de grondstof Bedrolite®. Deze Bedrolite®-olie is uitsluitend op doktersrecept verkrijgbaar.
- Transvaal Apotheek – Den Haag
- MYCB1 – Amsterdam
Op onze contactpagina vindt u de contactgegevens van bovenstaande Nederlandse apotheken.
CBD-olie bevat als werkzame stof cannabidiol, een bestanddeel uit de cannabisplant. CBD is een niet psychoactieve stof, waar je geen ‘high’ gevoel van kunt krijgen.
CBD-olie koop je bij voorkeur bij de apotheek omdat deze moet voldoen aan wettelijke kwaliteitseisen. Daar houdt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) toezicht op. De CBD-olie, die online of bij de drogist wordt aangeboden, bevat lang niet de hoeveelheid CBD, die op de verpakking staat. Vaak is de herkomst van de grondstoffen (industriële hennepvezel) onduidelijk. Ook kan de olie vervuild zijn met zware metalen of pesticiden. De productie van deze CBD-olie wordt in de meeste landen niet door de overheid gecontroleerd. Ze worden verkocht als een voedingssupplement. Claims, dat CBD verlichting kan geven bij bepaalde aandoeningen, mogen niet worden gemaakt.
Ook interessant om te lezen: Label accuracy of unregulated cannabidiol (CBD) products: measured concentration vs. label claim
Wetenschappelijke bronnen over CBD
- Davies, and S. Bhattacharyya, Cannabidiol as a potential treatment for psychosis. Ther Adv Psychopharmacol, 2019. 9: p. 1–16.
- Crippa, J., et al., Translational investigation of the therapeutic potential of cannabidiol (CBD): toward a new age. . Front Immunol, 2018. 9: p. 1-16.
- Campos, A. and F. Guimarães, Involvement of 5HT1A receptors in the anxiolytic-like effects of cannabidiol injected into the dorsolateral periaqueductal gray of rats. Psychopharmacology (Berl), 2008. 199: p. 223-230.
- Zanelati, T., et al., Antidepressant-like effects of cannabidiol in mice: possible involvement of 5-HT1A receptors. Br J Pharmacol, 2010. 159(1): p. 122-8.