Actueel

Cannabidiol, afgekort als CBD, is zo populair dat iedereen wel iemand kent die het gebruikt. Maar wat is CBD en hoe verhoudt het zich tot het THC?

CBD is een cannabinoïd en komt alleen voor in de cannabisplant. Momenteel zijn er ruim 100 verschillende cannabinoïden bekend, waarvan THC de bekendste is. Deze twee stoffen lijken erg op elkaar wat betreft hun chemische structuur, maar hebben een hele andere uitwerking.

CBD heeft medicinale eigenschappen maar kan de gebruiker niet ‘high’ maken. THC doet dat wel. Studies laten zien dat CBD effectief kan zijn bij de behandeling van symptomen van onder andere reumatoïde artritis, diabetes, PTSS, angststoornis, en antibiotica-resistente infecties.

CBD en epilepsie

Meer recentelijk wordt CBD ingezet bij kinderen met therapie-resistente epilepsie en is er door de Nederlandse overheid geld vrijgemaakt voor nader onderzoek. In dit onderzoek wordt niet alleen gekeken naar de effecten van CBD, maar naar cannabisproducten die ook THC bevatten. THC wordt vooral gebruikt bij vermindering van misselijkheid of braken, het bestrijden van pijn en spierspasmen, en verbetering van slaap en eetlust.

Aangenomen wordt dat CBD de effecten van THC kan beïnvloeden. Maar welke verhoudingen het meest ideaal zijn, is nog moeilijk te zeggen. Een studie naar de pijnbeleving bij fibromyalgie-patiënten toonde in ieder geval aan dat de combinatie van CBD en THC een betere werking had op de pijnbeleving, dan uitsluitend een product met CBD. In een vervolgstudie gaan de onderzoekers nu op zoek naar de ideale verhouding tussen THC en CBD om neuropatische pijn te bestrijden.

De uiteindelijke medicinale werking van cannabis hangt echter niet alleen af van CBD of THC alleen. Onderzoekers menen dat ook terpenen van belang zijn, al is nog niet bekend op welke manier.

Wat zijn terpenen?

Terpenen zijn de stoffen die cannabis zijn karakteristieke geur en smaak geven. Tot nu toe zijn er ruim 120 verschillende terpenen gevonden in cannabis, met bijzondere namen als myrceen, alfa-pineen en betacaryophyleen.

In tegenstelling tot de cannabinoïden kunnen terpenen overal in de natuur worden gevonden. Ze zijn bijvoorbeeld aanwezig in lavendel, rozen en dennenbomen. Terpenen hebben een bijzondere werking, omdat ze bepaalde ongewenste effecten van THC kunnen tegengaan, zoals bijvoorbeeld gevoelens van onrust of verlies van kortetermijngeheugen als gevolg van cannabisconsumptie. Terpenen verfijnen als het ware het therapeutische effect.

Bepaalde terpenen hebben mogelijk ook een eigen medicinale werking: sommigen zijn krachtige antibiotica, terwijl anderen pijnstillende of ontstekingsremmende effecten hebben. Terpenen worden daarom ook vaak gebruikt in aromatherapie.

Omdat er zoveel verschillende terpenen bestaan, zijn er ook veel verschillende combinaties waarin ze kunnen voorkomen in een cannabisplant. Net zoals bij de cannabinoïden kan elke specifieke mix van terpenen leiden tot een uniek medicinaal effect. Men denkt dat de terpenen samenwerken met cannabinoïden om hun effecten aan te passen of te versterken. Dit staat bekend als het ‘entourage-effect’.

Zure en neutrale cannabinoïden

Wist u dat THC en CBD eigenlijk helemaal niet in de cannabisplant voorkomen? Tenminste niet in kant-en-klare vorm.

In de plant komen alleen cannabinoïden in een zure vorm voor. THC is dus in eerste instantie THC-zuur (THCA), en CBD is CBD-zuur (CBDA), ook wel bekend als cannabidiolic acid. Als deze stoffen voldoende worden verhit, worden de cannabinoïd-zuren omgezet in een neutrale vorm, die we kennen als THC en CBD. Dit chemisch proces heet decarboxylatie en deze omzetting gebeurt bij een temperatuur van minimaal 180°C.

Decarboxylatie vindt in cannabis, als gevolg van blootstelling aan licht en kamertemperatuur, ook spontaan plaats. Maar dan gaat het wel minder snel. In de vriezer kan cannabis echter heel lang goed worden gehouden.

CBD-zuur als ontstekingsremmer

Tot voor kort dachten wetenschappers dat de zure cannabinoïden geen medicinale eigenschappen hadden. Deze stoffen kunnen wel degelijk interessant zijn als medicijn. Zo blijkt dat CBD-zuur bacteriedodende eigenschappen heeft en veelbelovend lijkt als ontstekingsremmer. THC-zuur heeft een effect op het menselijke immuunsysteem.

Bedrocan presenteert u met trots een nieuwe Engelstalige publicatie genaamd ‘A clinical primer’. In navolging van een eerdere uitgave ‘A primer to medicinal cannabis’, is deze klinische inleiding over cannabis voor zorgverleners gebaseerd op klinisch onderzoek, klinische observaties en professionele ervaringen. Zo krijgt u nuttige, praktijkgerichte inzichten in het gebruik van op cannabis gebaseerde medicijnen. Het biedt artsen, apothekers en verpleegkundigen praktische, op feiten gebaseerde richtlijnen ter ondersteuning van de besluitvorming en ter verbetering van de communicatie met hun patiënten over de voordelen en risico’s van cannabis.

Een klinische inleiding over cannabis voor zorgverleners

Over de auteurs en redacteur

De auteurs zijn Dr. Jürgen Fleisch en Martin Woodbridge. De redacteur is emeritus hoogleraar dr. Carl Burgess.

Dr. Jürgen Fleisch werkt sinds 2007 bij het LUMC als pijnbestrijder en anesthesioloog. Door zijn nauwe samenwerking met de afdeling oncologie van het LUMC heeft hij pijn en andere gerelateerde symptomen bij kankerpatiënten behandeld met klassieke medicatie en interventionele pijnbehandelingen. Ook heeft hij veel ervaring met het voorschrijven van op cannabis gebaseerde medicijnen.

Martin Woodbridge is farmacoloog, beleidsanalist en docent. In 2007 schreef hij in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid van Nieuw-Zeeland mee aan het beleid over medicinale cannabis in dat land. Sindsdien adviseert hij over de ontwikkeling van medicinale cannabisprogramma’s in Oceanië en Azië en is hij adviseur van de International Narcotics Control Board (INCB) van de Verenigde Naties over cannabis voor medisch en wetenschappelijk gebruik. Ook is hij de auteur van de gratis brochure ‘Een kennismaking met medicinale cannabis‘.

Emeritus hoogleraar dr. Carl Burgess is lid van de New Zealand Order of Merit for Services to Pharmacology. Hij doceerde interne geneeskunde en klinische farmacologie van 1982 tot 2013 aan de Wellington School of Medicine van de University of Otago, terwijl hij ook een ziekenhuisarts was bij Capital and Coast Health, Nieuw-Zeeland. Sinds 1976 is hij betrokken bij klinisch farmacologisch onderzoek.

Martin heeft eerder met dr. Carl Burgess en dr. Jürgen Fleisch samengewerkt aan verschillende projecten met betrekking tot het verantwoord gebruik van medicijnen.

Bijdragen van zorgverleners

In deze klinische inleiding (A clinical primer) over cannabis voor zorgverleners delen verschillende beroepsbeoefenaren uit de gezondheidszorg hun ervaring met het voorschrijven van en werken met op cannabis gebaseerde medicijnen aan patiënten met verschillende aandoeningen.

Bedrocan ondersteunt met trots de uitgave van deze brochure omdat wij inzien dat onafhankelijke educatie over dit onderwerp van groot belang is.

Ga naar onze pagina met Engelstalige brochures om een gratis exemplaar te downloaden.

Bedrocan heeft op eigen initiatief een nieuwe, strengere standaard ontwikkeld voor het kweken van medicinale cannabis. De nieuwe standaard is al gemeengoed binnen Bedrocan en heet GMCCP: Good Medicinal Cannabis Cultivation Practice.

Op dit moment geldt voor bedrijven, die binnen de EU medicinale cannabis telen, een lagere standaard: Good Agricultural and Collection Practice (GACP). Onze eigen GMCCP-standaard overtreft deze geldende GACP-eis. Het uiteindelijke streven van Bedrocan is om de kwaliteit van de medicinale cannabisteelt zo dicht mogelijk bij GMP te krijgen.

De introductie van GMCCP is binnen Bedrocan geruisloos gegaan. Eigenlijk is er niet veel veranderd aan de kweekmethode omdat Bedrocan al strenge regels hanteerde voor het telen van cannabis. Zo heeft Bedrocan een kwaliteitsmanagementsysteem (QMS) om de productkwaliteit en continue procesverbetering te waarborgen. Het zorgt er voor dat alle handelingen voor de teelt op een correcte en consistente manier worden uitgevoerd.

Cannabisteelt en GMP

Onze strengere kweekregels vielen tot voor kort onder het GMP-certificaat, dat Bedrocan in 2017 als eerste cannabisteler ter wereld haalde. Echter zette de Nederlandse inspecteur een streep door het teelgedeelte. De teelt, waaronder het stekken, de vegetatieve en de groeifase, viel niet langer onder GMP, maar onder het minder strenge GACP. De reden hiervoor was dat de GMP-eisen niet van toepassing kunnen zijn op de teelt van planten. “Voor GMP zijn cleanrooms een vereiste, maar het is niet realistisch dat planten in een GMP-cleanroom kunnen groeien“, aldus CEO Jaap Erkelens in een toelichting. De verwerkingsfase, waaronder het oogsten, drogen, primaire verwerking en verpakking, bleef overigens wel GMP gecertificeerd.

GACP niet voldoende voor cannabisteelt

Voor de teelt van cannabis van farmaceutische kwaliteit is echter een schone en gecontroleerde omgeving noodzakelijk. GACP is volgens Bedrocan niet voldoende voor cannabis die bedoeld is voor medicinale toepassing, met name bij inhalatie. “Je wilt namelijk voorkomen dat het eindproduct vervuild is met micro-organismen, die schadelijk kunnen zijn voor de patiënt. Dat kan alleen maar in een omgeving waarin alles wordt gecontroleerd, gevalideerd en gedocumenteerd”, aldus Erkelens.

Bedrocan hanteert daarom de strengst mogelijke hygiënevoorschriften voor de teelt, en controleert en valideert alle stappen, om er zeker van te zijn dat het eindproduct vrij is van pesticiden, schimmels en andere vervuilingen. Erkelens hierover: “Dat zijn betere voorschriften dan die gelden binnen de GACP-norm, de norm die alle andere medicinale cannabiskwekers wereldwijd hanteren. GACP is weliswaar bedoeld voor de teelt van medicinale planten, en staat zelfs buitenteelt toe, maar slaat niet op de geavanceerde en hoogwaardige binnenteelt, zoals Bedrocan die al jaren toepast. Met het risico dat de wereldmarkt wordt overladen met cannabisproducten van twijfelachtige kwaliteit die vaak teruggeroepen moeten worden omdat ze vervuild zijn met pesticiden en andere soorten verontreinigingen.”

Om contaminatie binnen de teelt te voorkomen pleit Bedrocan voor een nieuwe, betere kwaliteitsnorm die geldt voor de gehele sector.

Pijnonderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) zijn naarstig op zoek naar de laatste kandidaten voor een uniek pijnonderzoek. Arts-onderzoeker Anesthesiologie Jan van Dam zoekt nog zeventien geschikte patiënten met fibromyalgie: “We weten dat ze er zijn, we staan ook in contact met patiëntenverenigingen, maar niet iedereen voldoet aan de strenge criteria. Wie weet vinden we via deze oproep de juiste kandidaten.”

Het onderzoek kijkt naar de effecten van medicinale cannabis en/of oxycodon op de behandeling van fibromyalgie. Van Dam: “In eerder onderzoek hebben wij laten zien dat medicinale cannabis heel goed in staat is om fibromyalgiepijn te onderdrukken. De cannabis werd verdampt en geïnhaleerd. Nu willen we weten of een lage dosis oxycodon in combinatie met cannabis naast voldoende pijnstilling ook minder bijwerkingen geeft.”

Interesse?

Bij interesse in deelname vult de patiënt eerst een vragenlijst in en daarna wordt er een intakegesprek ingepland: “Tijdens dit bezoek in Leiden bekijken we samen of de patiënt kan deelnemen aan het SPIRAL-onderzoek. Daarna behandelen we de patiënt zes weken met de pijnstillers cannabis, oxycodon of een combinatie van beiden. Dat gebeurt gewoon thuis. Daarna volgt er een periode van zes weken  waarin er niets meer wordt gebruikt maar waarin we de patiënt wel blijven volgen. De gehele studie duurt twaalf weken.”

Tijdens deze twaalf weken bezoekt de patiënt iedere twee weken het LUMC voor controle en uitgifte van de medicatie voor de komende weken. De behandeling, medicinale cannabis, oxycodon of de combinatie, die de patiënt krijgt wordt door loting bepaald.

Kijk voor deelname op de site Samen tegen pijn.

Al jaren roepen artsen en onderzoekers ‘we need more evidence’ als het gaat om de werking van medicinale cannabis. Het Nederlands-Duitse bedrijf MYCB1 zegt dit bewijs te kunnen leveren. Door data van echte patiënten slim in te zetten. Real World Data (RWD) wordt het genoemd. Een nieuwe term die steeds vaker opduikt in de medische wereld.

Real World Data

Bij een aanpak met Real World Data worden de gegevens over de werking van medicijnen niet uit traditionele, gecontroleerde klinische onderzoeken gehaald, maar zijn ze rechtstreeks afkomstig van patiënten. Een patiënt houdt bijvoorbeeld dagelijks zijn gezondheidsstatus bij via een online app. Deze gegevens worden verwerkt en inzichtelijk gemaakt via een online platform. Steeds meer medicijnagentschappen, waaronder de Amerikaanse FDA en het Europese EMA, gebruiken dit soort gegevens ter ondersteuning van de besluitvorming en goedkeuring van geneesmiddelen.

De in Uruguay geboren Ernesto Diringuer begon vijf jaar geleden het farmaceutisch technologiebedrijf MYCB1 met als insteek het verzamelen van wetenschappelijk verantwoorde data van echte patiënten. Het uitgangspunt was om de werking van medicinale cannabis met behulp van patiënten aan te tonen. Om de gegevens te verzamelen heeft MYCB1 het ALETTA platform ontwikkeld, vernoemd naar Aletta Jacobs, de eerste vrouwelijke arts van Nederland.

Real-world gegevens

ALETTA kan door een arts of onderzoeker worden gebruikt om real-world gegevens van hoge kwaliteit te verzamelen over patiënten die op basis van cannabisolie worden behandeld. Deze gegevens kunnen worden gebruikt om patiëntresultaten te optimaliseren of voor onderzoeksdoeleinden.

ALETTA onderscheidt zich van alle andere applicaties die in omloop zijn. Diringuer: “Wij zijn geen puur technologisch bedrijf, want wij produceren zelf ook cannabisolie van de grondstoffen van Bedrocan. Deze olie is gestandaardiseerd en dat is de basis van het hele concept. Zonder gestandaardiseerde olie kun je geen wetenschappelijk verantwoord bewijs verzamelen over de werking van medicinale cannabis. De inhoudsstoffen van op cannabinoïden gebaseerde medicijnen moeten altijd hetzelfde zijn, net als bij elk ander medicijn.”

MYCB1 produceert drie verschillende soorten medicinale cannabisolie die patiënten voorgeschreven kunnen krijgen door hun arts.

Z-index

In Nederland zijn de producten van MYCB1 geregistreerd bij Z-index, de medicijndatabase van Nederland. De olie wordt in de Amsterdamse apotheek volgens  GMP-richtlijnen vervaardigd. Voor de Duitse markt vindt de productie plaats in Steinheim. Bij de olie wordt standaard de ALETTA applicatie geleverd waarin de patiënt door middel van een gevalideerde (wetenschappelijk onderbouwd)  vragenlijst aangeeft of er bijwerkingen zijn en hoe de patiënt zich voelt. Diringuer: “Dit zijn geen ad random vragen maar gestandaardiseerde vragen die door wetenschappers wereldwijd worden gebruikt om iemands kwaliteit van leven te peilen, de zogeheten EQ-5DE lijst. Deze vragenlijst wordt al meer dan 25 jaar wereldwijd gebruik om bewijs te verzamelen in klinische en populatieonderzoeken alsmede Real World klinische onderzoeken.”

De patiënt speelt een cruciale rol in de opzet. Deze dient de gegevens over zijn welzijn in de app vast te leggen. Diringuer: “De patiënt die onze olie voorgeschreven krijgt, kan onder toezicht van de arts, zelfmedicatie toepassen. Hij houdt controle over zijn eigen medicatie, omdat hij zelf op zoek kan gaan naar de dosis die het beste werkt en de minste bijwerkingen geeft. Bijwerkingen kunnen direct worden gemeld en de patiënt krijgt inzicht in hun eigen kwaliteit van leven.” Artsen kunnen vervolgens deze data gebruiken bij het maken van beter geïnformeerde medische besluiten.

Ook onderzoekers zien de waarde in van de beschikbaarheid van de Real World Data. “De medicijnagentschappen willen steeds vaker Real World Evidence (RWE) studies zien, waarbij de resultaten van dagelijkse medicijngebruik van een patiënt inzichtelijk wordt. Het is een nieuwe ontwikkeling, waar geen ontkomen meer aan is en het lijkt erop dat RWE de nieuwe gouden standaard voor klinisch onderzoek wordt in de nabije toekomst”, aldus Diringuer.

MYCB1 Apotheek is ISO27001, NEN7510, ISO9001 en HKZ gecertificeerd.

Om meer bekendheid te geven aan het Nederlandse medicinale cannabisprogramma  is Bedrocan samen met het Instituut Medicinale Cannabis Nederland en het BMC het komende half jaar aanwezig op de Floriade. Op deze wereldtuinbouwtentoonstelling worden van april tot oktober 2022 meer dan twee miljoen bezoekers verwacht.

Bedrocan heeft een bijzondere band met de locatie van de Floriade. Die wordt dit keer in de provincie Flevoland gehouden. De grootste productielocatie van Bedrocan bevindt zich ook in Flevoland.

Behoefte aan goede voorlichting is groot

Er blijkt meer dan ooit behoefte te bestaan aan goede en betrouwbare voorlichting over het medicinale cannabisprogramma. Dit programma loopt in Nederland al sinds 2003 . Patiënten kunnen medicinale cannabis met een doktersrecept verkrijgen bij de apotheek. Het gaat dan om gedroogde cannabis, wietolie of CBD-olie. Deze cannabisproducten zijn veilig voor gebruik en worden onder farmaceutische regels geproduceerd. Onlangs bleek dat Nederlanders, die cannabis voor medicinale redenen gebruiken, dit vaak op eigen houtje doen en geen arts of apotheker raadplegen. Het Trimbos Instituut heeft dat voor het eerst onderzocht (zie kader). Met name CBD-olie, dat in Nederland vrij verkrijgbaar is, is in trek. Nederlandse patiënten weten blijkbaar niet dat ze medicinale cannabis, inclusief deze CBD-olie, via hun arts voorgeschreven kunnen krijgen.

Interactieve stand met virtuele tour

De aanwezigheid op de Floriade is onderdeel van een campagne bedoeld om mensen te informeren over het medicinale cannabisprogramma. Op de Floriade staat een interactieve stand over medicinale cannabis. De bezoeker kan verschillende video’s aanklikken en zo meer leren over het onderwerp. Verder is er een zuil waarop bezoekers hun kennis over het onderwerp kunnen testen. Op speciale dagen is er team van Bedrocan aanwezig en is het mogelijk om een virtuele tour door onze productielocatie te maken.

De Floriade opent haar deuren op 14 april en sluit op 9 oktober 2022.

Bedrocan stelt een Vietnamese vertaling beschikbaar van het informatieve boekje over medicinale cannabis. Vanuit de Vietnamese gemeenschap uit Noord-Amerika kwam het verzoek voor een Vietnamese versie, omdat juiste informatie over dit onderwerp in de Vietnamese taal schaars is. Bedrocan’s doel is altijd om wetenschappelijke informatie over medicinale cannabis in zo veel mogelijk talen aan te bieden.

Het boekje is inmiddels beschikbaar in het Engels, Duits, Thais en nu dus in het Vietnamees. Het is bedoeld om artsen, regelgevers en beleidmakers inzicht te geven in de medische en wetenschappelijke aspecten van Cannabis sativa L. en hoe deze plant past in de reeks therapeutische opties. Net als in veel andere Aziatische landen staat Vietnam momenteel geen medicinale cannabis toe. Deze vertaling is nadrukkelijk niet bedoeld om het Vietnamese overheidsbeleid te veranderen of te beïnvloeden.

Veel leesplezier!

Cannabisextracten, gemaakt van de gehele cannabisplant, kunnen epileptische aanvallen bij kinderen met 86% verminderen. Dat blijkt uit een onderzoek uitgevoerd door onderzoekers van het Imperial College London en gepubliceerd in het tijdschrift BMJ Pediatrics Open. Olie gemaakt van de Bedrocan-producten Bedrolite® en Bedica® behoorden tot de extracten die zijn onderzocht.

De studie “Medical cannabis for severe treatment-resistant epilepsy in children: a case-series of 10 patients”“, is gepubliceerd door promotieonderzoeker Rayyan Zafar bij het Imperial College London en zijn Imperial collega’s Anne Schlag, David J Nutt, en Lawrence Phillips van de London School of Economics and Political Science. De onderzoekers hebben daarnaast banden met de openbare instelling DrugScience, die door professor Nutt in 2010 is opgericht.

Volgens de auteurs toont de studie aan “dat medicinale cannabisproducten van de totale plant een effectief en goed verdragen medicijn is voor het verminderen van de frequentie van aanvallen bij kinderen die lijden aan hardnekkige epilepsie.” Daarnaast vermelden ze in het artikel dat er sinds de 19e eeuw aanzienlijk anekdotisch bewijs is verzameld over de waarde van medicinale cannabis voor de behandeling van epilepsie bij kinderen. Er is tot nu toe echter niet veel bewijs voor de werkzaamheid van medicinale cannabisproducten die  gemaakt zijn van de complete cannabisplant.

De auteurs leggen ook de uitdagingen van Britse patiënten bloot die toegang willen tot op cannabis gebaseerde producten (CMBP’s). Net als in veel andere landen zijn artsen in het Verenigd Koninkrijk terughoudend met het voorschrijven van CMBP’s. “Veel patiënten zijn dus gedwongen hun toevlucht te nemen tot een privébehandeling die tot 2.400 euro (£2.000) per maand kost”, schrijven de auteurs.

Deelnemersprofiel

De kinderen die deelnamen aan het onderzoek werden via de liefdadigheidsinstellingen MedCann Support en End Our Pain geworven. Deze organisaties vertegenwoordigen kinderen die medicinale cannabis gebruiken om hun hardnekkige epilepsie te behandelen. In totaal deden tien kinderen mee aan het onderzoek. Hun gemiddelde leeftijd was zes jaar, hoewel de leeftijden varieerden van één tot dertien jaar. De kinderen hadden verschillende soorten epilepsie, en drie van hen hadden gelijktijdig andere problemen, waaronder infantiele spasmen, leerstoornissen en algemene ontwikkelingsachterstand. Alle deelnemers ontvingen medicinale cannabisproducten op basis van plantenextracten, hetzij op particulier recept, hetzij via de NHS, de nationale gezondheidsdienst van het Verenigd Koninkrijk.

Gebruikte producten

Onder de CBMP’s die in het onderzoek werden gebruikt, zaten extracten gemaakt van Bedrolite® (<1% THC en 9% CBD) en Bedica® (14% THC en <1% CBD), beiden zijn cannabisgrondstoffen die de Nederlandse firma Bedrocan produceert. De studie vergeleek ook andere extracten gemaakt van Bedrocan-producten. ” Bij het overschakelen van Bedrolite® en Bedica® naar andere CBMP’s zag één patiënt een significante verslechtering van de symptomen, waaronder een toename van het aantal aanvallen. Drie andere patiënten, die Bedrolite® en Bedica® verruilden voor andere producten, gaven de hoge kosten als belangrijkste reden op om van product te wisselen, ondanks dat Bedrolite® en Bedica® de aanvalsfrequentie deed verminderen”, aldus het onderzoeksteam.

Studiebeperkingen

Hoewel de studie hoop en waardevolle gegevens oplevert voor de behandeling van kinderen met ernstige epilepsie, rapporteert het ook de beperkingen die verder onderzoek over het onderwerp vereisen. Tot de beperkingen van het onderzoek behoren onder meer het gebruik van retrospectieve gegevens op basis van herinneringen van ouders (hoewel deze vaak een dagboek bijhielden), geen randomisatie of gebruik van placebo en het kleine aantal deelnemers.

Het Nederlandse Ministerie van Defensie doet samen met het Leids Universitair Medisch Centrum onderzoek naar het gebruik van medicinale cannabis door veteranen met posttraumatische stress stoornis (PTSS). Onlangs bezochten de onderzoekers één van de kweekfaciliteiten van Bedrocan. Daar kregen ze uitleg van onze CEO Tjalling Erkelens over de hoge kwaliteitsstandaarden waaronder medicinale cannabis in Nederland wordt geproduceerd.

Minister wil vergoeding stoppen, ombudsman grijpt in

Begin 2020 ontstond opschudding toen het ministerie bekend maakte te stoppen met het vergoeden van medicinale cannabis voor veteranen met PTSS.

Begin 2020 ontstond opschudding toen het ministerie bekend maakte te stoppen met het vergoeden van medicinale cannabis voor veteranen met PTSS. PTSS is een ziekte die bestaat uit het herbeleven van een traumatische gebeurtenis via dwangmatige herinneringen, herbelevingen of nachtmerries. Oorlogsveteranen gebruiken het middel vooral om symptomen als slapeloosheid en nachtmerries te bestrijden.

De ombudsman greep in en verzocht de minister de vergoeding door te zetten. “Gelet op de Veteranenwet en de bijzondere zorgplicht van de minister voor veteranen, vind ik het stopzetten van de vergoeding van medicinale cannabis onvoldoende gemotiveerd,” aldus ombudsman Reinier van Zutphen. 

De minister van Defensie liet kort daarop weten de vergoeding toch door te zetten. Voor haar definitieve besluit wacht ze de uitkomsten van het onderzoek dat onder leiding staat van prof. dr. Kolonel Eric Vermetten, af. De uitkomsten worden in 2022 verwacht.

Ierland krijgt er twee nieuwe medicinale cannabisproducten bij: Bedrocan en Bedrobinol. Het is de Ierse firma Oleo gelukt om een importlicentie van Health Products Regulatory Authority (HPRA), het Ierse medicijnagentschap, te bemachtigen. Daardoor wordt het mogelijk medicinale cannabisproducten van Bedrocan rechtstreeks vanuit Nederland te importeren.

Bedrolite-olie

Ook wil het bedrijf medicinale cannabisolie produceren van de grondstoffen van Bedrocan. Naar verwachting is deze olie in 2022 beschikbaar. Medicinale cannabisolie wordt vooral gebruikt door kinderen met een ernstige vorm van epilepsie. De cannabisproducten van Bedrocan, waaronder Bedrolite-olie, stonden sinds de start van het Ierse programma voor medicinale cannabis niet op de lijst van goedgekeurde toedieningsvormen. Dit tot grote verontwaardiging van ouders van kinderen met epilepsie, die al jaren de olie uit Nederland moeten halen.

Het echtpaar Shirley en Richard Creagh zijn de mensen achter Oleo. Sinds drie jaar zetten ze zich in om Bedrocan ook beschikbaar te maken in Ierland. Richard Creagh: “Veel partijen hebben het geprobeerd, maar het is heel moeilijk om onder de huidige wetgeving cannabisproducten, waaronder olie, Ierland binnen te krijgen. Het hebben van een importvergunning opent nu nieuwe deuren. Zonder deze vergunning konden we nog geen eens met het Nederlandse BMC of Bedrocan aan tafel. Het is echt een grote stap voorwaarts. Niet alleen voor ons als startende onderneming, maar vooral voor de Ierse patiënten.”

De producten worden rechtstreeks door het BMC geleverd en in Ierland door Oleo verpakt en gedistribueerd aan apotheken.

Online applicatie

Ook heeft het bedrijf een mobiele applicatie ontwikkeld waarmee Ierse patiënten eenvoudig inzage kunnen krijgen in hun eigen gebruik. Met een QR-code op de verpakking kan de patiënt inloggen en bijhouden welke doseringen er zijn gebruikt en welk effect deze hebben gegeven. De patiënt geeft op een reeks van 1 tot 10 aan hoe hij zich voelt bij een bepaalde dosering. Creagh: “Het geeft niet alleen de patiënt inzicht, maar deze data is ook bruikbaar voor het ministerie van gezondheid, omdat zij altijd op zoek zijn informatie over de effecten van medicinale cannabis.”

Zoals aangekondigd gaat de nieuwe Duitse regering recreatief cannabisgebruik voor volwassenen legaliseren. Bedrocan levert al jaren via het Nederlandse overheidsagentschap BMC medicinale cannabis aan Duitse patiënten. Wij krijgen de laatste tijd veelvuldig de vraag: ‘Gaan jullie straks ook leveren voor de Duitse recreatieve gebruiker?’ Dat is een heel begrijpelijke vraag. Het antwoord is echter simpel: Nee.

Bedrocan levert geen cannabis voor recreatief gebruik. Dat doen we nergens ter wereld, ook niet in Nederland, en straks dus ook niet in Duitsland.

Waarom wil Bedrocan zich niet op de recreatieve markt begeven?

Bedrocan gelooft in een strikte scheiding van medicinale cannabis en cannabis voor recreatief gebruik. Wij zetten ons in om een farmaceutisch product te leveren dat op doktersvoorschrift beschikbaar is voor patiënten die daar baat bij hebben. Wij willen ons honderd procent op deze opdracht focussen. Dat betekent tegelijkertijd dat we nul procent van de tijd bezig kunnen en willen zijn met cannabis voor recreatief gebruik.

In andere landen hebben we (helaas) gezien dat patiënten die medicinale cannabis gebruiken de dupe werden van legalisering van recreatief gebruik. Niet zozeer door de legalisering an sich, maar wel door het feit dat producenten zich lieten verleiden om zich op deze markt te storten. De kwaliteitseisen zijn lager, de regels makkelijker, controles minder streng en opbrengsten (hoopten ze) hoger. Resultaat: medicinale cannabis kreeg minder (of geen) aandacht en patiënten zaten zonder product. Dat willen wij koste wat kost voorkomen.

Bovendien is het zo dat er wel degelijk nadelige gevolgen aan het gebruik van cannabis kunnen zitten. Daarom willen wij dat onze producten alleen beschikbaar zijn voor patiënten die het op doktersvoorschrift en onder begeleiding van een apotheker gebruiken. Ook onze jarenlange kennis en ervaring op gebied van teelt van cannabis willen we alleen voor dit doel inzetten.

Worden jullie benaderd door bedrijven of gebruikers die graag met Bedrocan zouden willen samenwerken richting de recreatieve markt?

Jazeker, heel vaak zelfs. Het antwoord is en blijft altijd ‘nee.’

Is dat niet raar?

In eerste instantie klinkt dat misschien raar. Maar verander het middel en de spelers eens. Stel dat de overheid XTC-pillen zou legaliseren. Zou een farmaceutisch bedrijf dat nu antidepressiva of reuma-medicijnen maakt daar dan opduiken? Nee, natuurlijk niet. Ze zouden er verre van blijven. Datzelfde geldt voor ons. Medicinale cannabis en cannabis voor recreatief gebruik zijn twee verschillende producten met een totaal verschillende doelgroep. Die moet je niet door elkaar willen halen.

Blijven jullie wel leveren aan patiënten?

Het huidige bevoorradingssysteem via het Nederlandse overheidsbureau BMC blijft onveranderd. Daarom zullen Duitse patiënten toegang blijven houden tot onze producten van farmaceutische kwaliteit.

Vanmorgen stond het Nederlandse bedrijf CannNext centraal in een artikel in de Volkskrant over de teelt van medicinale cannabis. In het paginagrote artikel in het katern ‘De Onderneming’ werd uitgelegd hoe CannNext in een onderzoekssetting medicinale cannabis kweekt. Bedrocan is, als de enige legale teler in Nederland van medicinale cannabis voor patiënten, blij met de aandacht voor ons vakgebied, maar wij voelen toch de behoefte om te reageren op twee specifieke uitspraken die wat ons betreft een hele verkeerde voorstelling van zaken geven.

Uitspraak 1

‘Een gelukkige wietplant kan met minder pesticiden toe’

Deze uitspraak kunnen wij niet plaatsen in het licht van de strenge regels die er in Nederland gelden. Het gebruik van pesticiden is bij de teelt van medicinale cannabis in Nederland namelijk volledig uitgesloten. Bedrocan gebruikt dan ook in geen enkele stap van het productieproces pesticiden.

Elke batch medicinale cannabis die wij telen wordt, in opdracht van het Ministerie van VWS, hierop door een onafhankelijk laboratorium gecontroleerd. Indien pesticiden zouden worden aangetroffen, wordt de batch direct afgekeurd en vernietigd.

Dat is meer dan logisch uit het oogpunt van medicijnveiligheid. De suggestie dat door de planten op een bepaalde manier te verzorgen ‘minder pesticiden’ gebruikt zouden kunnen worden, zorgt daarmee voor een verkeerd beeld van de hoge kwaliteitseisen waar alle medicinale cannabis in Nederland al decennia aan voldoet.

Uitspraak 2
De locatie van het bedrijf wordt geheimgehouden om ‘drugscriminelen niet te verleiden tot mogelijke ripdeals.’

Het beeld dat hiermee over de teelt en productie van medicinale cannabis geschapen wordt werpen wij verre van ons. De term ‘ripdeal’ impliceert dat telers van legale medicinale cannabis betrokken zijn bij criminele transacties waarbij de ene partij de andere kan bestelen. En dat vanwege het criminele karakter geen aangifte gedaan kan worden bij de politie. Het gebruik van deze term in relatie tot medicinale cannabis is, net als de uitspraak hierboven, bijzonder schadelijk voor het aanzien van het product, ons bedrijf, onze medewerkers en niet in de laatste plaats van de patiënten die medicinale cannabis gebruiken. Bedrocan spant zich juist in om het stigma, dat nog altijd op medicinale cannabis rust, te doorbreken. Dergelijke beeldspraak in de media draagt daar helaas niet aan bij.

Los van dat onterechte beeld; wij telen al bijna twintig jaar medicinale cannabis in opdracht van de minister van Volksgezondheid, op meerdere plekken in Nederland. In al die tijd hebben we eenmaal te maken gehad met een serieuze poging tot inbraak. Dat is waarschijnlijk net zoveel, of zelfs minder, dan elk ander regulier bedrijf in Nederland. En dat terwijl onze locaties gewoon openbaar zijn. Als inbrekers bij ons naar binnen willen, gaat gewoon het alarm af en staat de politie binnen een paar minuten op de stoep.