Matthijs Bossong: “THC draagt bij aan psychose-achtige symptomen bij gezonde mensen”

Matthijs Bossong is als neuroscientist verbonden aan het Universitair Medisch Centrum Utrecht, waar hij wetenschappelijk onderzoek verricht naar de werking van cannabinoïden (met name THC en CBD) op het menselijk brein. Bossong is inmiddels zestien jaar bij dergelijk onderzoek betrokken; eerst bij het voltooien van zijn PhD in Utrecht, waar hij de rol van het endocannabinoïde systeem bij psychiatrische aandoeningen in het menselijke brein onderzocht. Dat onderzoek richtte zich vooral op de invloed van THC bij het ontwikkelen van psychose-achtige symptomen. Later deed Bossong bij het Institute of Psychiatry (King’s College) in Londen onderzoek naar CBD en hoe deze cannabinoïde werkt bij mensen met een hoog risico op het ontwikkelen van psychose. Dat onderzoek heeft Bossong vervolgens bij de afdeling Psychiatrie van het Universitair Medisch Centrum Utrecht verdiept met een studie naar de werking van CBD bij patiënten met een psychotische stoornis.

Bedrocan Series

Matthijs Bossong trapt de tweede editie van Bedrocan Series af met een korte uitleg over het endocannabinoïde systeem (ECS). Simpel gesteld; de werking van ons brein is afhankelijk van communicatie tussen neuronen (zenuwcellen) en die communicatie verloopt via neurotransmitters. Bekende neurotransmitters zijn dopamine, glutamaat en gamma-aminoboterzuur (GABA), die allemaal invloed hebben op gevoelens van spanning, angst en onrust. Maar cannabinoïden zijn ook neurotransmitters en we weten pas sinds eind vorige eeuw dat die niet alleen in bijvoorbeeld cannabis voorkomen (fytocannabinoïden), maar ook in het menselijk lichaam (endocannabinoïden). Het is dan ook logisch om te veronderstellen dat het toedienen van fytocannabinoïden invloed heeft op de communicatie in het menselijk lichaam. En dus ook het brein en de manier waarop ons lichaam wordt aangestuurd.

Heldere conclusie

Bossong kan tijdens het webinar alvast een heldere conclusie delen. “THC draagt bij aan psychose-achtige symptomen bij gezonde mensen”, stelt hij. Die conclusie volgt uit onderzoek waarbij een groep gezonde mensen THC verdampte en vervolgens met behulp van een MRI-scanner en het uitvoeren van een aantal opdrachten onderzocht werd. “We zagen na toediening van THC in bepaalde delen van het brein verhoogde activiteit bij het uitvoeren van die opdrachten”, zegt Bossong. “Het ging daarbij om die delen van het brein waar je ook verhoogde activiteit kunt zien bij een psychose. Alles wijst er op dat THC er bij gezonde mensen voor zorgt dat die delen van het brein harder dan normaal moeten werken om bepaalde opdrachten uit te voeren. Je kunt dat vergelijken met een auto, die plotseling meer brandstof nodig heeft om dezelfde afstand af te leggen.”

Werking van CBD

In later onderzoek heeft Bossong zich juist gericht op de werking van CBD. Daarbij was de centrale vraag of CBD psychose of psychose-achtige symptomen kan normaliseren? In Londen werd onderzocht hoe mensen die verhoogd risico op psychose hebben (maar die diagnose nog niet gesteld hebben gekregen) op CBD reageren. Daarbij werd duidelijk dat symptomen van psychose (angst, depressie) door gebruik van CBD werden teruggedrongen. Het onderzoek onder 31 patiënten met een psychose dat vervolgens in Utrecht werd uitgevoerd lijkt dat te bevestigen. Het bevestigt bovendien de stelling dat CBD, net als THC, een psychoactieve stof is. “Dat roept al snel een semantische discussie over ‘psychoactief’ op, maar feit is dat ook CBD invloed heeft op bepaalde delen van het brein; in ieder geval bij mensen met een psychiatrische achtergrond. Bij gezonde mensen zie je dat juist THC een ‘bedwelmende’ uitwerking heeft”, aldus Bossong.

THC is een risicofactor bij de ontwikkeling van een psychose, ook bij gebruik van medicinale cannabis, zegt Bossong desgevraagd. “Je kunt dat vergelijken met de rol die roken of  hamburgers eten hebben bij het ontwikkelen van cardiovasculaire problemen.” Oppassen, dus.

Wetenschappelijk onderzoek

Net als veel van zijn vakbroeders onderstreept Bossong het belang van (meer) wetenschappelijk onderzoek. Zelf gaat hij daar ook mee verder, want de komende jaren zal hij betrokken zijn bij een grote, meerjarige internationale studie naar de werking van CBD onder ongeveer 750 patienten; deels mensen met psychose en deels mensen met een verhoogd risico op psychose. Het onderzoek, aangestuurd vanuit King’s College, moet nog meer inzicht geven in de manier waarop het endocannabinoïde systeem werkt en de wijze  waarop cannabinoïden ingrijpen op de functie van ons brein.