Waarom gaat een patiënt naar de coffeeshop?

Patiënten die liever naar de coffeeshop gaan dan naar hun arts, of patiënten die zelf op hun zolder wiet verbouwen. Het zijn slechts twee voorbeelden van hoe patiënten in Nederland aan hun cannabis komen voor medicinaal gebruik. Volgens cijfers van het Trimbos-instituut zijn in Nederland meer dan 130.000 mensen die cannabis gebruiken voor medicinale doeleinden. Daarvan krijgen minder dan 7.000 patiënten cannabis voorgeschreven door een arts. De meesten kopen dus hun cannabis op andere plekken zoals de coffeeshop of kweken het zelf.

Om te snappen hoe de toegang en aanbod tot medicinale cannabis verbeterd kan worden, houdt het Trimbos-instituut een onafhankelijke enquête onder cannabisgebruikers. De online vragenlijst staat inmiddels online. Het onderzoeks- en kennisinstituut op het gebied van mentale gezondheid en middelengebruik brengt op die manier de behoeften en wensen van patiënten in kaart. Bedrocan financiert het onderzoek.

Stem van patiënten

Volgens Trimbos-onderzoeker en projectleider Lisa Strada is het algemeen bekend dat patiënten wiet, hasj, wietolie of andere cannabisproducten gebruiken om lichamelijke of psychische klachten te verminderen. Strada: “Op basis van meer recente bevindingen zijn er zelfs bijna een half miljoen mensen die op cannabis gebaseerde producten gebruiken voor medicinale doeleinden. Van deze mensen gebruikt 50% CBD-producten, waaronder CBD-producten van drogisterijen.” Strada vervolgt: “Met dit onderzoek willen we deze patiënten een stem geven. Patiëntgerichte zorg betekent dat de behoefte van de patiënt de drijvende kracht is achter zorgbeslissingen. En terwijl dit in andere zorgsectoren de norm is, blijft de behandeling met medicinale cannabis wat dat betreft achter”.

In Nederland kunnen sinds 2003 patiënten cannabis op doktersrecept bij de apotheek verkrijgen. Chief Scientific Officer Mikael Kowal van Bedrocan: “Ondanks dat er al twintig jaar medicinale cannabis beschikbaar is in Nederland, halen de meeste personen hun producten niet bij een apotheek. Het is belangrijk om te begrijpen waarom zoveel mensen de onofficiële route kiezen. Welke belemmeringen ervaren ze? Is de cannabis uit de apotheek te duur, willen artsen het niet voorschijven, of ontbreken er specifieke producten. Het is gissen. We weten het nu niet.”

Kowal hoopt dat de uitkomst leidt tot verandering: “We zullen strategieën moeten bedenken om tegemoet te komen aan de behoeften van patiënten die nu cannabis uit niet-officiële bronnen gebruiken. Het streven moet zijn dat meer patiënten in Nederland gestandaardiseerde, gecontroleerde en veilige cannabis gebruiken, in plaats van producten van niet-geverifieerde kwaliteit.”

Medusa Onderzoek

Het eerste onderdeel van het Medusa-onderzoek is een online vragenlijst. Invullen duurt 10-15 minuten en deelnemers maken kans op 200 euro. Dit soort vragen worden gesteld:

• Tegen welke klachten gebruik je cannabis?
• Welke cannabisproducten gebruik je?
• Hoe goed werkt cannabis tegen je klachten?
• Waarom gebruik je geen cannabis op doktersrecept?

Na de vragenlijst kunnen deelnemers meedoen aan vervolgonderzoeken. Het ene is een online interview en voor het andere kunnen ze een beetje van hun cannabis opsturen. Ze kunnen één van deze vervolgonderzoeken kiezen of allebei. Deelname is vrijwillig. Deelnemers krijgen per vervolgonderzoek 40 euro als vergoeding.